یک کلیک بیشتر، چند صفحه کمتر
فایل را باز کردم و ورانداز کردم. بیش از ۲۰۰ صفحه بود. طبقِ معمول همان اولِ کاری دستورکلی دادم و چند مورد را اصلاح کردم: نیمفاصلههای بدگوار، نویسههای عربتبار، فاصلهگذاریِ ولنگار. سپس نور صفحه را تنظیم و رنگِ صفحه را تیره کردم. آخرش هم فونتِ فایل را از بیلوتوس به آیآرلوتوس واگرداندم. چند صفحه را که ویراستم، ناگهان متوجه چیزی شدم و رنگ از چهره پراندم.
صفحهشمارِ وُرد تعدادِ صفحههای فایل را ۱۷۵ نشان میداد، یعنی حدودِ ۳۰ صفحه اختلاف! پیشِ خودم گفتم نکند موقعِ اجرای اصلاحاتِ اولیه چیزی را کموزیاد انجام دادهام و این صفحات را تاراندهام. فایلِ خام را باز کردم و همهی تکهها را با فایلِ خودم مقابله کردم. عجیب بود، همه چیز بود! پس چرا طولِ فایل آب رفته بود؟
همزمان، یادِ نوشتهی مسعود خیام و گفتهی مهدی باقری افتادم. از هر دو چند نکته دربارهی اثرِ خط و فونت بر حجمِ مکتوبه به یاد داشتم. پس فقط یک گزینه میمانْد. یک بار فونتِ فایل را به بیلوتوس برگرداندم. فایل دوباره قد کشید. آری، کار کارِ آیآر است. خیالم که راحت شد، فکری به ذهنم رسید:
شاید کمکردنِ ۳۰ صفحه از ۲۰۰ صفحه، در این فایل چندان به چشم نیاید؛ اما اگر قرار باشد در شمارگانِ ۱۰۰۰ منتشرش کنیم، آنوقت جلوی هدررفِت ۳۰۰۰۰ صفحه را گرفتهایم. با همین تعداد صفحه میتوانیم یک عنوان کتابِ دیگر چاپ کنیم؛ کتابی با ۱۵۰ صفحه و شمارگانِ ۲۰۰. در این گرانیِ کاغذ، همین برای ناشران کیمیاست!
متأسفانه در بسیاری از نهادها، با وجودِ اینکه برای پرهیز از هدررفتِ کاغذ عزم جدی هم هست، نبودِ اینگونه اطلاعاتِ پیشپاافتاده سبب میشود که هزاران صفحه کاغذ هرز برود. شخصاً زیاد دیدهام نهادهای علمی و اداری را که فونتهای گروه بی را بهعنوانِ فونتِ سازمانیشان برگزیدهاند، حال آنکه فونتهای گروه آیآر بهنسبتِ فونتهای گروه بی، بهمراتب خوشریختتر، استانداردتر، با وُرد سازگارتر، و بنا بر آنچه گفتیم بسیار بهصرفهترند.
برای دریافتِ فونتهای «آیآر» این فرسته را بنگرید:
t.me/heydarisani_ir/244
این هم تکملهی مهدی باقری بر این فرستهی من:
اندازهی مثلاً ۱۴ در بیها، کلاً فرق دارد با اندازهی ۱۴ با آیآرها و قلمبرتر، و برابریِ نمرهی اندازه ملاکِ خوبی نیست برای تعیینِ تفاوتِ اندازهی نهایی. باید ۱۴ آیآر را با ۱۳ یا ۱۲ بی مقایسه کرد. در همان مقایسه، حدود ۱۰ درصد اختلاف دارند.