اگر چه مقدار را چمقدار می‌نویسید،
اگر چه میزان را چمیزان می‌نویسید،
اگر چه اندازه را چاندازه می‌نویسید،
اگر چه کسی را چکسی می‌نویسید،
اگر چه چیزی را چچیزی می‌نویسید،
اگر چه موقع را چموقع می‌نویسید،
آن‌وقت حق دارید چه‌جوری و چه‌طور و چه‌قدر و چه‌گونه و چه‌سان را هم چجوری و چطور و چقدر و چگونه و چسان بنویسید. 😁
واژه‌های مختوم به واکۀ o-
تعدادی از واژه‌های رایج در فارسی به واکۀ o- ختم می‌شوند.
به‌جز ضمیرِ «تو» to، عددِ «دو» do، و حرفِ اضافۀ گفتاریِ «رو» ro، باقیِ این واژه‌ها بیگانه‌اند. چند مثال:
پاسیو، پالتو، پیانو، تابلو، تارو، جودو، دیسکو، رادیو، ریو، سودوکو، سونو، شینتو، کادو، کازینو، کیمونو، مانتو، مایو، مترو، وتو، ووشو.
وقتی آخرِ این واژه‌ها کسرۀ اضافه می‌آید، این‌طور نوشته می‌شوند:
پالتویِ من pālto-y-e man
مانتویِ تو mānto-y-e to
مترویِ تهران metro-y-e tehrān
بیست و دویِ بهمن bist-o-do-y-e bahman
وقتی آخرِ این واژه‌ها یایِ نکره، نسبت، مصدری، یا فعلِ ربطی یا ضمیرِ متصل می‌آید، این‌طور نوشته می‌شوند:
مانتویی که می‌خواهی mānto-y-i
تو زیرِ تابلویی tāblo-y-i
عاشقِ جودوام jodo-‘am
عاشقِ جودوئه jodo-‘-e
امواجِ رادیویی rādiyo-y-i
رسمی‌نویسی: مانتویش mānto-y-aš
گفتاری‌نویسی: مانتوش mānto-š
رسمی‌نویسی: کادویت kādo-y-at
گفتاری‌نویسی: کادوت kādo-t
رسمی‌نویسی: دیسکوشان disko-šān
گفتاری‌نویسی: دیسکوشون disko-šun
واژه‌های مختوم به واکۀ مرکبِ ow-تعدادی از واژه‌های رایج در فارسی به واکۀ مرکبِ ow- ختم می‌شوند.
چند مثال:
پرتو، پلو، جلو، جو، چلو، دو (دویدن)، رو (رفتن)، قشو، گرو، لو، مو (تاک)، نو، هو.
وقتی آخرِ این واژه‌ها کسرۀ اضافه می‌آید، این‌طور نوشته می‌شوند:
پرتوِ خورشید partow-e xoršid
چلوِ چرب čelow-e čarb
جلوِ در jelow-e dar
دوِ ماراتن dow-e
لباسِ نوِ من lebās-e now-e man
قطارِ تندروِ مشهد qatār-e tondrow-e mašhad
وقتی آخرِ این واژه‌ها یایِ نکره، نسبت، مصدری، یا فعلِ ربطی یا ضمیرِ متصل می‌آید، این‌طور نوشته می‌شوند:
چرخِ جلوی čarx-e jelow-i
کامبوزیا پرتوی partow-i
تو جلوی to jelow-i
کفشِ به این نوی now-i
تو کنارِ پیاده‌روی piyāderow-i
پرتوش partow-aš
جلوش jelow-aš
اما:
پیاده‌رویِ طولانی piyāderav-i-y-e
